Μετάθεση μεγάλων αρτηριών
Ορισμός
Η μετάθεση των μεγάλων αρτηριών είναι μια ανωμαλία κατά την οποία η αορτή εκφύεται εξ ολοκλήρου ή κατά μεγάλο μέρος από τη δεξιά κοιλία, ενώ η πνευμονική αρτηρία προέρχεται από την αριστερά κοιλία.
Υπάρχουν τρεις τύποι της πλήρους μετάθεσης
- Αυτές με άθικτο μεσοκοιλιακό διάφραγμα με ή χωρίς πνευμονική στένωση
- Αυτές με μεσοκοιλιακό έλλειμμα χωρίς πνευμονική στένωση
- Εκείνες με μεσοκοιλιακό έλλειμμα και πνευμονική στένωση
Στη διορθωμένη μετάθεση των μεγάλων αγγείων, οι κοιλίες συνδέονται με λάθος αρτηρίες, αλλά και οι κόλποι επικοινωνούν με λάθος κοιλίες, με αποτέλεσμα να αποκαθίσταται η φυσιολογική φορά της κυκλοφορίας.
Συχνότητα
Η μετάθεση των μεγάλων αρτηριών απαντάται σε 1 στις 5000 γεννήσεις.
Αιτιολογία
Άγνωστη, ενοχοποιούνται μερικές φορές τριμεθαδιόνη, αμφεταμίνες, στεροειδή του φύλου.
Υπερηχογραφικά ευρήματα
Η τομή των τεσσάρων κοιλοτήτων φαίνεται συνήθως φυσιολογική.
Η πιο χρήσιμη υπερηχοκαρδιογραφική εικόνα είναι εκείνη των αριστερών καρδιακών κοιλοτήτων (όπου φαίνεται φυσιολογικά η αρχή της αορτής), η οποία δείχνει ότι το αγγείο που ξεκινά από την αριστερά κοιλία έχει μια πορεία προς τα πίσω (όπως φυσιολογικά η πνευμονική) και διχάζεται σε δύο αρτηρίες(πνευμονικές). Αντιθέτως, το αγγείο που πηγάζει από τη δεξιά κοιλία φαίνεται να έχει μια πορεία ευθέως προς τα πάνω, όπως η ανιούσα αορτή (και από αυτό θα εκπορευτούν πιο ψηλά τα βραχιονοκεφαλικά αγγεία).
Η διορθωμένη μετάθεση εντοπίζεται από τις διαταραχές της κοιλιακής μορφολογίας (θηλοειδείς μύες, τοποθέτηση κολποκοιλιακών βαλβίδων, μυϊκές δοκίδες), δηλαδή κοιλιακή μορφολογία αριστερά που αντιστοιχεί σε δεξιά κοιλία και το αντίστροφο : ο κόλπος στον οποίο καταλήγουν 4 πνευμονικές φλέβες (και άρα είναι ο αριστερός) συνδέεται με μία κοιλία που εμφανίζει τo moderator band (χαρακτηριστικό δεξιάς κοιλίας) στην κορυφή, μέσω της τριγλώχινας βαλβίδας, και η κοιλία αυτή επικοινωνεί με αρτηρία με τη μορφολογία πνευμονικής.
Πορεία – Πρόγνωση
Η πρόγνωση της διορθωμένης μετάθεσης εξαρτάται από τυχόν συνυπάρχουσες συγγενείς καρδιοπάθειες, ενώ συχνές είναι οι αρρυθμίες λόγω της ανώμαλης σχετικής θέσης κόλπων και κοιλιών.
Νεογνά με μη διορθωμένη πλήρη μετάθεση πεθαίνουν λίγη ώρα μετά τη γέννηση, εκτός αν συνυπάρχει κάποια μεσοκολπική ή κοιλιακή επικοινωνία, που επιτρέπει σε οξυγονωμένο αίμα να διαφύγει προς τα δεξιά.
Το χειρουργείο πρέπει να γίνει μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες της ζωής και έχει 10 % εγχειρητική θνητότητα. Η μακροπρόθεσμη επιβίωση είναι εξαιρετική.
Τζανάκης Κωνσταντίνος
Γεννήθηκα στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης το 1982. Φοίτησα στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Εκπαιδεύτηκα στη Μαιευτική – Γυναικολογία στo Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων από όπου έλαβα τον τίτλο ειδίκευσής μου ως Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας.
Εξειδικεύθηκα στην Εμβρυομητρική Ιατρική στο Royal Free Hospital του Λονδίνου.
